سالهاست که از عینکهای آفتابی چه بصورت مد و یا جهت تأمین راحتی بیشتر در مقابل نور شدید ، استفاده می­شود. چشم پزشکان معتقدند دلیل دیگری نیز برای استفاده از عینکهای آفتابی وجود دارد که آن هم تأمین سلامت طولانی مدت چشمها در موقعیتهای مختلف است. نتایج چندین مطالعه ده ساله اخیر نشان می‌دهد که ساعتها اقامت در شرایط آفتابی و بدون حفاظ کافی در مقابل چشم شانس بروز بیماریهای چشم را افزایش می‌دهد. در سال 1988، گروهی از چشم پزشکان مطالعه­ای را بر روی 838 ماهیگیر خلیج Chesapeake انجام دادند که سالها عمر خود را بر روی آب گذرانده بودند.

ماهیگیرانی که هیچگونه حفاظ چشمی نداشتند در مقابل کسانی که از عینک آفتابی یا کلاه لبه­دار استفاده می­کردند 3 برابر بیشتر به کاتاراکت (آب مروارید) مبتلاشده بودند. کاتاراکت در واقع کدورت عدسی چشم طبیعی است. بر اساس این مطالعه و مطالعات دیگر ، درحال حاضر چشم پزشکان توصیه می­کنند که هرگاه تا حدی در مقابل آفتاب قرار می­گیرید که احتمال برنزه شدن پوست و یا سوختگی ناشی از آفتاب نیز بالا می­رود، از عینکهای آفتابی جاذب اشعه ماورا بنفش استفاده نمایید، بویژه اگر در ارتفاعات و یا در نزدیکی استوا زندگی می­کنید.

انواع مختلف عینکهای آفتابی

کارخانه­های سازنده برای حفاظت چشم در مقابل اثرات مضر آفتاب ، طرحهای جدیدی را ارائه کرده­اند. این سازندگان قول حفاظت چشم در مقابل اشعه ماورا بنفش یا دیگر انواع تشعشات طبیعی را می­دهند، ولی باید توجه داشت که حفاظت در مقابل بعضی از این شعاعها از اهمیت بیشتری برخوردار است.

عینکهایی که 99% اشعه ماورا بنفش را جذب می­کنند

توصیه می­شود همواره عینکی را خریداری کنید که این خاصیت را داشته باشد. حضور طولانی مدت در مقابل اشعه ماورا بنفش ، یا اولترا ویوله (UV) و آفتاب با برخی بیماریهای چشمی ارتباط دارند. چه عدسیهای پلاستیکی و چه عدسیهای شیشه‌ای تا حدی اشعه ماورا بنفش را جذب می­کنند، ولی جذب UV توسط این عدسیها را می‌توان با اضافه نمودن موادی شیمیایی به ماده اصلی لنز و یا پوشاندن لنز با ماده‌ای مخصوص ارتقاء داد. همواره عینکی را خریداری کنید که 99 تا 100% اشعه UV را جذب کند. بعضی کارخانه­های سازنده برچسبهایی را بروی عینک محصول خود نصب می­کنند، با این مضمون که جذب UV تا بیش از 400 نانومتر صورت می­گیرد که این نیز به معنای همان جذب 100% شعاع UV است.

عینکهایی که 90% اشعه مادون قرمز را بلوک می­کنند

طول موجهای مادون قرمز بخش غیرقابل رویت نور بوده (طول موج آنها بلند­تر از طول موج نور قابل رویت است) و سبب تولید گرما می‌شوند. بخش مادون قرمز نور خورشید ناچیز بوده و چشم نیز این طول موج را بخوبی تحمل می­کند. ادعای بعضی کارخانه‌های سازنده عینکهای آفتابی در جهت حفاظت چشم در مقابل اشعه مادون قرمز است و حال آنکه تحقیقات موجود رابطه محکمی را بین بیماریهای چشمی و اشعه مادون قرمز نشان نداده­اند.

عینکهای بلوک کننده نور آبی (Blue - blocking)

اینکه نور آبی هم برای چشم مضر باشد هنوز مورد بحث است. عدسیهایی که نور آبی را بلوک می­کنند ته رنگی کهربایی داشته و سبب می­شوند محیط اطراف برنگ زرد یا نارنجی دیده شود. لنزهای رنگی سبب می­‌شوند که اشیاء دور بویژه در شرایطی مثل برف و یا غبار واضحتر دیده شوند. از این نظر عینکهای کهربایی مزبور بیشتر توسط اسکی بازان ، شکارچیان ، قایقرانان و یا خلبانان استفاده می­شود

عینکهای پلاریزه

عدسیهای پلاریزه خیرگی نور خورشید را که انعکاس یافته از سطوح صافی مثل سنگفرش خیابانها و یا سطح آب باشند از بین می­برند. از این نظر در مواردی مثل رانندگی و یا ماهیگیری می­توانند بسیار مفید باشند. پلاریزاسیون عدسیهای مزبور هیچ تأثیری بر جذب اشعه UV نخواهد داشت، ولی بسیاری از عدسیهای پلاریزه امروزی خاصیت جذب اشعه UV را نیز دارند. برچسب عینک مورد نظر خود را از این نظر بررسی کنید که آیا حداکثر خاصیت جذب UV را دارد یا خیر؟

عینکهای آینه­ای (Mirror - coated)

پوشش آینه­ای در واقع لایه نازکی از مواد فلزی مختلف است که بروی سطح عدسیهای معمولی پرداخت شده است. گرچه پوشش مزبور مقدار نور ورودی به چشم شما را کاهش می­دهد، قابلیت کاملی در حفاظت چشم شما در مقابل اشعه UV نخواهد داشت.

عینکهای کمربندی (Wrapround)

عینکهای کمربندی طوری طراحی شده­اند که مانع ورود نورهای درخشان از کناره­های قاب و رسیدن آنها به چشم می­شوند. مطالعات نشان داده­اند که آنقدر شعاع UV از اطراف قاب عینکهای معمولی وارد چشم می­شوند که می­توانند اثر سودبخش عدسیهای حفاظت کننده را کاهش دهد. از این نظر عینکهای آفتابی کمربندی که قاب بزرگی دارند و چشم را از تمامی زاویه­ها حفاظت می­کنند مفیدن